YÜKLÜ PARÇACIKLARIN ELEKTRİK VE MANYETİK ALANDA HAREKETLERİ
ELEKTRON
J.J. Thomson yaptığı deneyler sonucu atomun temel yapı taşlarından biri olan elektronun varlığını keşfetti. Kütlesi hidrojen atomunun kütlesinden çok küçük olan ve negatif yüklü kabul edilen bu parçacığa elektron adı verilir.
Elektron yükü olup buna elemanter yük adı verilir. Elektronun kütlesi olup bu kütle hidrojen atomunun kütlesinin yaklaşık 1/ 1836 katıdır. Elektronun bulunuşu elektroniğin de başlangıcı olmuştur.
PROTON
Hidrojen atomu bir elektronunu kaybederse proton adı verilen pozitif yüklü hidrojen iyonu haline gelir. Yükü elektron yüküne eşit olup kütlesi mp = 1,67.10 kg dır. Bu kütle hidrojen atomunun kütlesine çok yakın bir değerdir.
YÜKLÜ PARÇACIKLARIN ELEKTRİK ALANDA HAREKETİ
İki paralel levhanın boyutları oldukça büyük tutularak boyutlarına göre aralarındaki uzaklık çok küçük kalacak şekilde paralel yerleştirildikten sonra uçları arasındaki potansiyel farkı V olan bir doğru akım kaynağına bağlanırsa levhalar eşit miktarda zıt yükle yüklenirler. Bu durumda levhalar arasında sabit ve düzgün bir elektrik alanı oluşur.
Paralel levhalar arasındaki elektrik alan vektörünün yönü ( + ) levhadan ( - ) levhaya doğrudur. Bu elektrik alanın büyüklüğü üretecin V potansiyeli ile doğru, levhalar arası uzaklık ( d ) ile ters orantılı değişir.
Bu elektrik alanı içine konulan q yüklü parçacığa etki eden kuvvet ise olup kuvvet vektörünün yönü ( + ) yüklü parçacık için elektrik alan vektörü yönü ile aynı, ( - ) yüklü parçacık için elektrik alan vektörünün yönü ile zıt yöndedir.
YÜKLÜ PARÇACIKLARIN ENERJİSİ
Aralarında düzgün E elektrik alanı bulunan paralel levhalar arasından serbest bırakılan yüklü parçacık hareket edebiliyorsa bu alan içinde elektriksel kuvvet yüklü parçacığa kinetik enerji kazandıracaktır.
farkı uygulanıyorsa levhaların birinin önünden geçen yüklü parçacık diğer levhanın önüne ulaştığında yük üzerinde q.V kadar iş yapılacaktır. Parçacık üzerine yapılan bu iş kadar kinetik enerji kazanacaktır.
W = ΔEK
q.V = 1/2 .m.v² |