SIRALAMA
A. TANIM
a, b ye eşit değilse, �a ¹ b� biçiminde yazılır.
a ¹ b ise bu durumda;
a > b, �a büyüktür b den� ya da
a < b, �a küçüktür b den� olur.
Gerçel (reel) sayı ekseninde herhangi bir sayının sağında bulunan sayılar daima o sayıdan büyük, solunda bulunan sayılar da o sayıdan küçüktür.
Yukarıdaki sayı doğrusuna göre; a < b < c dir.
x > y, x ³ y, x < y ve x £ y şeklindeki ifadelere eşitsizlik denir.
B. SIRALAMANIN ÖZELİKLERİ
x, y, a, b reel (gerçel) sayılar olmak üzere,
-
Bir eşitsizliğin her iki tarafına aynı sayı eklenebilir veya çıkarılabilir.
� a < b ise a + c < b + c dir.
� a < b ise a � c < b � c dir.
-
Bir eşitsizliğin her iki tarafı pozitif bir reel sayıyla çarpılır veya bölünürse eşitsizliğin yönü aynı kalır.
� a < b ve c > 0 ise a × c < b × c dir.
� a < b ve c > 0 ise  dir.
-
Bir eşitsizliğin her iki tarafı negatif bir reel sayı ile çarpılır veya bölünürse eşitsizlik yön değiştirir.
� a < b ve c < 0 ise a × c > b × c dir.
� a < b ve c < 0 ise  dir.
-
Eşitsizliklerde geçişme özeliği vardır.
(x < y ve y < z) ise x < z dir.
-
Aynı yönlü eşitsizlikler, taraf tarafa toplanabilir; fakat çıkarılamaz.
(x < y ve a < b) ise x + a < y + b dir.
-
x ile y aynı işaretli olmak üzere,
-
x ile y zıt işaretli olmak üzere,
-
 ve 0 < a < b ise an < bn dir.
-
ve a < b < 0 olsun.
n çift sayma sayısı ise an > bn dir.
n tek sayma sayısı ise an < bn dir.
-
 � {1} olmak üzere,
� a > 1 ise, an > a dır.
� 0 < a < 1 ise, an < a dır.
� � 1 < a < 0 ise, an > a dır.
� 
-
(0 < a < b ve 0 < c < d) ise,
0 < a × c < b × d
|
f(x) < g(x) < h(x) eşitsizlik sisteminin çözüm kümesi;
f(x) < g(x) eşitsizliğinin çözüm kümesi ile g(x) < h(x) eşitsizliğinin çözüm kümesinin kesişimidir.
|
|
� a × b < 0 ise a ile b ters işaretlidir.
� a × b > 0 ise a ile b aynı işaretlidir.
|
C. REEL (GERÇEL) SAYI ARALIKLARI
1. Kapalı Aralık
a ile b reel sayılar ve a < b olsun.
a ve b sayıları ile bu sayıların arasındaki tüm reel sayıları içine alan küme,
[a, b] veya a £ x £ b , x Î  şeklinde gösterilir ve bu şekilde tanımlanan aralıklara kapalı aralık denir.
2. Açık Aralık
a, b Î ve a < b olsun.
[a, b] kapalı aralığının uç noktalarının ikisi de bu aralıktan çıkarılırsa elde edilen yeni aralığa açık aralık denir.
Açık aralık, x Î olmak üzere, (a, b) biçiminde ya da a < x < b biçiminde gösterilir.
3. Yarı Açık Aralık
a, b Î ve a < b olsun.
[a, b] kapalı aralığının uç noktalarından biri çıkarılırsa elde edilen yeni aralığa yarı açık aralık denir.
[a, b] kapalı aralığından b noktası çıkarılırsa [a, b) veya x Î olmak üzere,
a £ x < b yarı açık aralığı elde edilir.
[a, b] kapalı aralığından a noktası çıkarılırsa (a, b] veya x Î olmak üzere, a < x £ b yarı açık aralığı elde edilir.
|
[a, b] aralığının uzunluğu, b � a dır.
|
|
