|
|
|
ANADOLU'DA SIYASI DURUM
Kösedag savaşindan sonra Anadolu Selçuklu Devleti yikiliş sürecine girmiş ve bu dönemde Anadolu'da beylikler kurulmuştur. Böylece siyasi birlik bozulmuştur. Karaman beyligi, siyasi birligi kuracagini iddia etmiştir.
Yikiliş sürecinde olan Anadolu Selçuklu Devleti ve Beylikler, Iran'daki Ilhanlilara bagliydilar. Dogu Karadenizde Rum Pontus devleti ve Adana ve G.D. Anadolu'da Memluklu devletinin üstünlügü bulunmaktaydi.
BIZANS'TA DURUM
Taht kavgalariyla merkezi otorite zayiflamişti. Ordu ve donanma yok denecek durumdaydi. Ekonomik hayat, Venedikli ve Cenevizli tüccarlarin elinde idi. Ayrica Bizans derebeyleri (tekfurlari), halki baskilar altina almişlardi.
BALKANLARDA DURUM
1. En güçlü devletler Macar ve Sirp kralliklari idi. Bulgar kralligi zayiflamişti.
2. Eflak, Bogdan, Bosna ve Hersek beylikleri zayifti.
3. Balkanli uluslar arasinda toprak kazanmak ve mezhep çatişmalari nedeniyle savaşlar olmaktaydi.
OSMANLI DEVLETININ KURULUŞU (1299)
Kayi boyuna ait Ertugrul Gazi yönetimindeki aşiret, Anadolu Selçuklulari zamaninda Ankara dolaylarina yerleştirilmişlerdi. Sonraki süreçte Osman Bey idaresindeki kayi Türkleri Eskişehir ve Sögüt çevresine yerleştiler.
Osman Gazi, Karacahisar, Inegöl, Yenişehir ve Bilecik yörelerini fethedince çevredeki Bizans tekfurlari ordu kurdular. Bu ordu, Osman Gazi idaresindeki birlikler tarafindan Koyunhisar (Bafeon) Savaşinda yenilgiye ugratildi (1302). Böylece Osmanlilar ilk zaferlerini kazandilar.
ORHAN GAZI DÖNEMI (1324-1362)
1. Bursa fethedildi ve başkent yapildi.
2. Iznik'in fethine girişildi. Bunu önlemek isteyen Bizans kralinin kurdugu ordu Maltepe (Pelekonon) Savaşinda yenilgiye ugratildi (1329). Böylece Osmanlilar, Bizans devletiyle dogrudan yaptiklari bu savaşi kazandilar. Savaştan sonra Iznik başkent yapildi.
3. Bizansta taht kavgasina giren Kantakuze'ne yardim edildi. Bu yardim karşiliginda Geliboludaki Çimpe
4. Karesi Beyilgine son verildi. Rumeliye geçiş yolu Çimpe kalesiyle birlikte açilmiş oldu.
5. Divan teşkilâti kuruldu. Yaya ve Müsellem (atli) askerlerden ilk düzenli ordu kuruldu. Böylece beylikten devlete geçiş saglandi.
I. MURAT DÖNEMI (1362-1389)
1. Karamanlıların kışkırtması nedeniyle Ankara'yı idrelerine alan Ahiler'den Ankara geri alındı.
2. Rumeli'de yapılan Sazlıdere Savaşı kazanıldı. Bundan sonra Edirne fethedildi (1363).
3. Papalık, Edirne'nin fethine tepki olarak propoganda yaptı. Bunun sonucu Balkanlı uluslar Haçlı Ordusu kurdular. Haçlılar Sırpsındığı Savaşında yenilgiye uğratıldı (1364).
4. Sırpların kurduğu haçlı ordusu Çirmen Savaşında yenilgiye uğratıldı. (1371)
5. Hamitoğulları Beyliğinden toprak satın alındı.
6.Karamanlılar, Osmanlıların Anadoluya yönelmesine karşı çıktılar. Osmanlıların yaptıkları savaşla karamanlılara üstünlüklerini kabul ettirdiler.
7.Balkanlarda bir Osmanlı akıncı birliği Ploşnik Savaşında yenilgiye uğratıldı. Bundan yararlanan Sırplar Osmanlıları Balkanlardan atmak için birleşik Haçlı ordusu kurdular. I. Murat, bu haçlı ordusunu I. Kosova Savaşındayenilgiye uğrattı (1389). Ancak Savaş sonunda I. Murat bir Sırplının saldırısıyla öldü.
YILDIRIM BEYAZIT DÖNEMİ (1389-1402)
1. I. Murat'ın kararı üzerine hükümdar oldu. Taht kavgasına gireceğinden şüphelendiği kardeşi Yakup'u öldürttü.
2. Karamanlılar dahil Batı Anadolu'daki beyliklere son verdi. Böylece büyük ölçüde siyasi birliği sağladı.
3. İstanbul'u ilk kez kuşattı. Bunun üzerine Batı Avrupa uluslarının katılımıyla büyük bir Haçlı ordusu kuruldu. Yıldırım Beyazıt bu orduyu Niğbolu Savaşında yendi (1396).
4. Yıldırım Beyazıt Bizans'ı ikinci kez kuşattı. Karadenizden Bizans'a gelecek yardımları önlemek için Anadolu Hisarını (Güzelce Hisarı) yaptırdı. Kuşatma sürerken Doğu Anadolu'da Timur tehlikesi belirdi. Bunun üzerine Bizans'la anlaşma yapılarak kuşatma kaldırıldı. Bu anlaşmaya göre:
a) Bizans yıllık vergi verecek.
b) İstanbulda bir müslüman mahallesi kurulacak
c) Haliç'e bir Osmanlı birliği yerleştirilecek.
ANKARA SAVAŞI (1402)
Nedenleri:
1. Timur'a topraklarını kaptıran Karakoyunlu ve Celayir hükümdarlarının Osmanlı Devleti'ne sığınmaları Timur'un bunları kendisine teslim edilmesini istemesi.
2. Yıldırım Beyazıt'ın, beyliklerine son verdiği Anadolu beylerinin Timur'dan yardım istemeleri.
3. Timur'un, kendi üstünlüğünün tanınmasını istemesi.
Ankara Savaşını Timur kazandı.
Sonuçlar:
1. Anadolu'da siyasi birlik bozuldu. Bu durum savaşın en önemli sonucudur. Çünkü beylikler yeniden kurulmuştur.
2. Yıldırım Beyazıt öldü ve oğulları arasında taht kavgaları başladı.
3. Yıldırımın oğulları arasındaki taht kavgası döneminde (fetret devrinde) devlet dağılma tehlikesi geçirdi. 11 yıl süren bu kavgayı Çelebi Mehmet kazanmıştır.
ÇELEBİ MEHMET DÖNEMİ (1413-1421)
1. Bozulan devlet kurumlarını yeniden sağlamlaştırdı. Anadolu'da otoriteyi yeniden sağladı. Böylece devleti dağılmaktan kurtardı. Bu çalışmalarından dolayı Çelebi Mehmet devletin ikinci kurucusu sayılmıştır.
2. Ege denizinde Venediklilere ait adalardan Anadolu kıyılarına saldırılar oldu. Bundan dolayı Venediklilerle ilk büyük deniz savaşı yapıldı. Osmanlının deniz gücü zayıftı. Osmanlılar yenildi. Bizans'ın araya girmesiyle anlaşma yapıldı.
3. Fetret dönemindeki siyasi ve sosyal sorunları gerekçe gösteren Şeyh Bedrettin isyan çıkardı. Rumelide çıkan bu isyan bastırıldı. (1420)
4. Timur'un Semerkant'a götürdüğü Mustafa Çelebi geri dönerek taht kavgasına girdi. Mücadeleyi kaybedince Bizans'a sığındı. Bu kişinin gerçek Şehzade Mustafa Çelebi olmadığı iddia edildi. Bundan dolayı bu olaya Düzmece Mustafa Olayı denilmiştir.
II. MURAT DÖNEMİ (1421-1451)
1. Bizans Devleti Mustafa Çelebi'nin başlattigi taht kavgasini yeniden destekledi. II. Murat bu mücadeleyi kazandi. Mustafa Çelebi öldürüldü.
2. Karaman ve Germiyan Beyleri Osmanlinin otoritesini sarsmak için II. Muratin kardeşi Şehzade Mustafa'yi taht kavgasina sürüklediler. II. Murat bu mücadeleyi kazandi.
3. Osmanli ordulari Balkanlarda Macarlarla yaptiklari savaşlari kaybettiler. Bunun üzerine II. Murat bariş istedi. Macarlarla Edirne Segedin Anlaşmasi imzalandi (1444). Anlaşmaya göre
a) 10 yil savaş olmayacak.
b) Tuna sinir sayilacak.
4. II. Murat iktidari küçük yaştaki II. Mehmete birakti. Ancak devlet adamlari arasinda sorunlar çikti. Macarlar anlaşmayi bozdular. II. Murat yeniden padişahliga geldi. Macarlar Varna Savaşinda yenilgiye ugratildi (1444).
5. II. Murat iktidari tekrar birakti. Yine ayni sorunlar çikti. II. Murat tekrar padişahliga geldi. Macarlarin yönetimindeki haçli ordusunu II. Kosova Savaşinda yenilgiye ugratti (1448). Balkanli uluslar bir daha saldiri düzenlemediler. Böylece Osmanlilarin Balkanlara yerleşmesi kesinleşmiştir. Kalesi kazanildi. Gelibolunun fethine girişildi. Kazanilan Tekirdag dolaylarina Anadolu'dan getirilen Türkler yerleştirildi. |
|
|
|
|
|
|